پایان‌نامه (تز یا رساله) ارشد و دکترا چیست؟

1-پایان‌نامه چیست؟

به‌طورکلی پایان‌نامه یا تز یا رساله نوشتاری است که دانشجویان ارشد و دکترا در موضوعی خاص مربوط به رشته‌ی تحصیلی خود، برای دریافت مدرک تحصیلی می‌نویسند.  در پایان‌نامه دانشجویان موضوع و مبحثی را انتخاب می‌کنند که عمدتاً مشکل یا شکافی از جامعه است و قرار است در این تحقیق به این موضوع پرداخته شود. این تحقیق باراهنمایی یک استاد راهنما یا مشاور یا هر دو، نگارش و تدوین می‌شود. پایان‌نامه با عنوان و محتوای تکراری در هیچ سیستم آموزشی و در هیچ مقطع تحصیلی‌ای تعریف‌نشده است و همه‌ی دانشجویان موظف به نگارش پایان‌نامه با موضوع و محتوای جدید هستند. روش انجام پژوهش شما باید نوآوری داشته باشد. نوآوری فقط مربوط به‌عنوان نیست، ممکن است دانشجویی دیگر هم همین کار را انجام داده باشد ولی با روشی دیگر و شما می‌توانید با نوآوری درروش به نتایج جدیدتری دست پیدا کنید و در فصل 5 با نتایج پژوهش مشابه خود مقایسه کنید که آیا شما هم به همان نتایج دست پیدا نمودید یا خلاف آن و در چه مواردی نتایج مشابه داشته‌اید. البته تغییر روش قاعدتاً با تغییر محیط یا تغییر جامعه آماری مواجه است که همین تغییر محیط، باعث می‌گردد به نتایج مشابهی دست پیدا نکنید. البته در رساله‌ها و پایان‌نامه‌های دکترا ارائه نتایج پژوهشی می‌تواند به توسعه مطالعات و تحقیقات پیشین بپردازد، اما «تز» یا «رساله» وماً باید نتایج حاصل از پژوهش ایده‌ای نوین یا ارائه راه‌حلی برای مسئله‌ای که تاکنون حل‌نشده بوده است، باشد.